Burgerservicenummer (BSN)

Dat hangt ervan af of het om een overheidsorganisatie gaat of een organisatie buiten de overheid.

Overheid

Overheidsorganisaties mogen uw burgerservicenummer (BSN) gebruiken om hun taak uit te voeren. Maar dat mag alleen als uw BSN hierbij noodzakelijk is. Dat is onder meer zo als u een concrete vraag heeft over uw persoonlijke situatie.

Maar vraagt u bijvoorbeeld in een telefoongesprek met uw gemeente alleen om algemene informatie? Dan is het niet nodig dat de gemeente naar uw BSN vraagt.

Overheid of niet?

Soms is het niet direct duidelijk of een organisatie bij de overheid hoort. Twijfelt u? Op Overheid.nl vindt u een overzicht van alle Nederlandse overheidsorganisaties. 

Staat de organisatie hiertussen? Dan is het een overheidsorganisatie die uw BSN mag gebruiken.

Niet-overheid

Organisaties buiten de overheid mogen uw BSN alleen gebruiken als dit in een specifieke wet is bepaald. En alleen voor het specifieke doel dat in de wet staat omschreven.

Een zorgverlener (zoals uw huisarts of tandarts) is bijvoorbeeld verplicht uw BSN voor een aantal doelen te gebruiken. Dat staat in de Wet aanvullende bepalingen verwerking persoonsgegevens in de zorg.

En werkt u voor een aannemer of inlener, bijvoorbeeld als uitzendkracht? Dan moet de aannemer of inlener een aantal gegevens van uw identiteitsbewijs overnemen, waaronder uw BSN.

Overzicht organisaties

Op Wiekrijgtmijngegevens.nl kunt u bekijken welke (soorten) organisaties, zowel binnen als buiten de overheid, gegevens uit de Basisregistratie Personen (BRP) krijgen. Het BSN is een van deze gegevens.

Nee, dat mag niet. Organisaties mogen uw burgerservicenummer (BSN) alleen gebruiken als in de wet staat dat ze dat mogen. Staat het niet in de wet, dan mag het niet. Ook niet als u hiervoor toestemming zou geven.

Identificatienummer

Het BSN is een identificatienummer. Dat is een nummer dat bij wet is voorgeschreven om een persoon te identificeren.

Het nummer mag alleen worden gebruikt voor de uitvoering van die wet. Of voor doeleinden die in de wet staan.

Dat staat in artikel 46 van de Uitvoeringswet Algemene verordening gegevensbescherming (UAVG).

Nee. Volgens de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is het burgerservicenummer (BSN) geen bijzonder persoonsgegeven.

In de Uitvoeringswet AVG (UAVG) wordt het BSN niet als bijzonder persoonsgegeven aangemerkt. Wel mogen de Europese lidstaten onder de AVG zelf voorwaarden stellen aan het verwerken van een nationaal identificatienummer, zoals het BSN.

Artikel 46 van de Uitvoeringswet AVG (UAVG) regelt dat een nummer dat ter identificatie van een persoon bij wet is voorgeschreven, bij de verwerking van persoonsgegevens alleen gebruikt mag worden ter uitvoering van die wet, dan wel voor doelen bij de wet bepaald.

In dat artikel staat ook dat bij algemene maatregel van bestuur andere gevallen kunnen worden aangewezen waarin het BSN kan worden gebruikt. Met artikel 46 van de UAVG verandert de bestaande praktijk voor verwerking van het BSN feitelijk niet.

Ja, dat mag. U mag fictieve (verzonnen) burgerservicenummers gebruiken om uw informatiesystemen te testen.

Zie verder: Test burgerservicenummers (bsn) en A-nummers (inclusief omnummertabel) op de website van de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens.

Organisaties die uw burgerservicenummer (BSN) mogen gebruiken, mogen ook DigiD gebruiken. Bijvoorbeeld uw zorgverzekeraar.

Diensten DigiD

Met uw persoonlijke DigiD (gebruikersnaam en wachtwoord) kunt u zich identificeren. U kunt dan bijvoorbeeld online een vergunning of uittreksel aanvragen. Of uw belastingaangifte doen.

Gegevens DigiD bekijken

Wilt u uw bij DigiD geregistreerde persoonsgegevens bekijken? Dat kunt u doen via de website van DigiD.

Ja, dat mag. Zorgverleners zijn wettelijk verplicht het burgerservicenummer (BSN) te gebruiken. Bijvoorbeeld voor het uitwisselen van uw gegevens met andere zorgverleners en met zorgverzekeraars. Dat betekent dat bijvoorbeeld uw huisarts, tandarts, apotheek en ziekenhuis uw BSN vastleggen in hun administratie.

Controle BSN

Voordat zorgverleners uw BSN mogen gebruiken in hun administratie, moeten zij controleren of u degene bent die hoort bij het BSN. De zorgverlener controleert dit aan de hand van uw identiteitsbewijs.

Identificatieplicht in de zorg

Ontvangt u medische zorg, dan moet u zich kunnen identificeren met een geldig identiteitsbewijs. Uw zorgverlener mag een aantal gegevens van uw identiteitsbewijs overnemen. Een kopie of scan maken mag niet.

Ja, dat mag. Zorgverleners zijn wettelijk verplicht om het burgerservicenummer (BSN) te gebruiken om persoonsgegevens die zij verwerken bij het verlenen van zorg te koppelen aan de juiste patiënt. Een (herhaal)recept voor uw medicijnen valt onder het verlenen van zorg.

Nee, dat mag niet. Zie: Gebruik van het burgerservicenummer (BSN) in de apotheek op de website van de KNMP (De beroeps- en brancheorganisatie voor apothekers).

Nee, dat mag niet. Uw zorgverlener (zoals uw huisarts, tandarts, apotheek of ziekenhuis) mag uw burgerservicenummer (BSN) gebruiken om er zeker van te zijn dat het om u gaat. Bijvoorbeeld als uw zorgverlener uw gegevens uitwisselt met andere zorgverleners.

Maar als u een schriftelijke oproep of afspraak krijgt van uw zorgverlener, mag u ervan uitgaan dat die aan u is gericht. Het is dus niet nodig om hierin uw BSN te vermelden.

Ja, dat mag. Uw zorgverlener en uw zorgverzekeraar zijn wettelijk verplicht om uw burgerservicenummer (BSN) te gebruiken bij het uitwisselen van uw gegevens. Het versturen van een factuur door uw zorgverlener aan uw zorgverzekeraar valt hier ook onder. Op die manier kan zeker gesteld worden dat de factuur voor uw behandeling is.

Dat hangt er vanaf. Werkt het betreffende administratiekantoor of medical factoringbedrijf geheel zelfstandig? Dan mogen zij uw BSN níet verwerken. Maar als zij onder de verantwoordelijkheid van uw zorgverlener vallen, mag dit wel. Volgens de wet zijn zij dan namelijk aan te merken als 'verwerker'.

Strenge regels

Het is dus niet bij voorbaat verboden. Maar er gelden wel strenge regels omdat het BSN zo'n gevoelig persoonsgegeven is. Het BSN is namelijk in de eerste plaats bedoeld voor het contact tussen burgers en de overheid. Organisaties buiten de overheid mogen het BSN alleen gebruiken als dat wettelijk zo is bepaald. Dit geldt bijvoorbeeld voor zorgverleners.

Beroepen op recht zorgverlener

Voor een administratiekantoor of medical factoringbedrijf is niet wettelijk bepaald dat zij het BSN mogen verwerken voor het innen van facturen. Maar als zij volledig onder de verantwoordelijkheid van uw zorgverlener vallen, kunnen zij zich beroepen op het recht van de zorgverlener om het BSN te verwerken.

Dat mag alleen als u bent aan te merken als verwerker. Als u verwerkingsverantwoordelijke bent, heeft u als medical factoringbedrijf of administratiekantoor geen wettelijke bevoegdheid om het burgerservicenummer (BSN) te gebruiken van de mensen bij wie u rekeningen int.

Het BSN is in de eerste plaats bedoeld voor het contact tussen burgers en de overheid. Organisaties buiten de overheid mogen het BSN alleen gebruiken als dat wettelijk is bepaald. Dit geldt bijvoorbeeld voor zorgverleners.

Geen wettelijke uitzondering

Voor u als medical factoringbedrijf of administratiekantoor is deze wettelijke uitzondering er niet. Tenzij u dus aan te merken bent als verwerker. In alle andere gevallen mag u het BSN niet in uw administratie gebruiken en ook niet vermelden in uw correspondentie met de patiënt of zijn zorgverzekeraar.

Let op: als uitzondering om het BSN te mogen verwerken is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) leidend. Lagere regelgeving zoals declaratievoorschriften vormt géén wettelijke uitzondering.

Meer informatie over verwerkers

- Dossier Verwerkers
- Voorbeeldlijst: Wie is hier de verwerker of verantwoordelijke?
- Stroomschema: Verwerker of verantwoordelijke?

Dit mag niet op uw Nederlandse zorgverzekeringspas maar wel op uw Europese zorgverzekeringspas.

Nederlands zorgverzekeringspasje

Zorgverleners hebben uw burgerservicenummer (BSN) nodig om te zien of, waar en hoe u verzekerd bent. Maar zorgverzekeraars mogen uw BSN niet op uw Nederlandse zorgverzekeringspasje vermelden.

Uw zorgverlener kan namelijk ook aan de hand van uw identiteitsbewijs controleren of u degene bent die hoort bij het BSN. Het is dus niet nodig om dit privacygevoelige nummer op uw pasje te zetten.

Europese zorgverzekeringspas

Maar let op. Op uw Europese zorgverzekeringspas (European Health Insurance Card, EHIC) mag dit weer wel. Dat is op Europees niveau zo bepaald. En verzekeraars drukken de EHIC steeds vaker op de achterkant van uw Nederlandse zorgverzekeringspas af. Bewaar uw pasje daarom altijd op een veilige plek.

Met de EHIC heeft u recht op noodzakelijke medische zorg tijdens een tijdelijk verblijf in landen die vallen onder de EEG en Zwitserland.

Ja, dat mag als dat noodzakelijk is om verwisselingen van identiteit binnen het ziekenhuis tegen te gaan. Zorgverleners, zoals ziekenhuizen, zijn wettelijk verplicht om het burgerservicenummer (BSN) te gebruiken om persoonsgegevens die zij verwerken bij het verlenen van zorg te koppelen aan de juiste patiënt.

Ja, dat mag als dat noodzakelijk is om verwisselingen van identiteit binnen het ziekenhuis tegen te gaan. Zorgverleners, zoals ziekenhuizen, zijn wettelijk verplicht om het burgerservicenummer (BSN) te gebruiken om persoonsgegevens die zij verwerken bij het verlenen van zorg te koppelen aan de juiste patiënt.

Ja, dat mag. Uw werkgever heeft uw burgerservicenummer (BSN) nodig om gegevens te kunnen uitwisselen met de Belastingdienst. In de Wet op de loonbelasting staat dat uw werkgever daarvoor uw BSN moet registreren.

Huurt een opdrachtgever u als zelfstandig ondernemer (zzp’er) in met een overeenkomst van opdracht? En is deze opdrachtgever inhoudingsplichtig? Dan moet deze opdrachtgever sinds 1 januari 2022 in sommige gevallen uw burgerservicenummer (BSN) registreren.

Uw opdrachtgever is inhoudingsplichtig als deze een loonheffingennummer heeft en aangifte loonheffingen moet doen.

Wel BSN

U moet uw BSN aan uw opdrachtgever verstrekken in deze 2 situaties:

• U factureert zonder vermelding van btw. Bijvoorbeeld omdat u vrijgesteld bent van btw.
• U factureert niet.

Uw inhoudingsplichtige opdrachtgever is in deze situaties wettelijk verplicht deze gegevens te verstrekken aan de Belastingdienst:

• uw BSN;
• het bedrag van de uitbetaling;
• uw naam;
• uw adres;
• uw geboortedatum.

Dit wordt ook wel de Renseigneringsverplichting UBD genoemd.

Geen BSN

U hoeft uw BSN niet aan de opdrachtgever te verstrekken in deze 2 situaties:

• U factureert met vermelding van btw.
• Uw opdrachtgever is niet inhoudingsplichtig.

Uw opdrachtgever heeft dan geen renseigneringsverplichting. En heeft uw BSN dus niet nodig.

Uw opdrachtgever is wel verplicht op verzoek van de Belastingdienst deze gegevens te verstrekken:

• gegevens over de betaling;
• uw naam;
• uw adres;
• uw geboortedatum.

Wel of geen loondienst?

Let op: ook al wordt het een 'overeenkomst van opdracht' genoemd, afhankelijk van de inhoud van de overeenkomst kan er toch sprake zijn van loondienst tussen u en uw opdrachtgever.

Bij loondienst heeft de opdrachtgever uw BSN nodig voor de afdracht van loonheffingen. En moet de opdrachtgever uw BSN dus registreren.

Nee, dit mag niet. Uw werkgever mag uw burgerservicenummer (BSN) alleen gebruiken voor het in de wet genoemde doel van uitwisseling van loongegevens met de Belastingdienst.

Zelfs als u toestemming zou geven voor het gebruik van uw BSN als inlogcode, mag dit niet.

Ja, uw werkgever mag uw burgerservicenummer (BSN) doorgeven aan de arbodienst of bedrijfsarts. Maar dat mag alleen als het gaat om uw re-integratie.

BSN noodzakelijk

Om werkzaamheden uit te kunnen voeren voor uw re-integratie, heeft de arbodienst of bedrijfsarts gegevens van u nodig. Deze mag daarbij gebruikmaken van uw BSN. Uw werkgever is verplicht om op tijd alle noodzakelijke informatie aan de arbodienst of bedrijfsarts door te geven, waaronder dus uw BSN.

BSN niet noodzakelijk

Gaat het niet om de individuele behandeling van een medewerker? Maar om algemeen advies van de arbodienst of bedrijfsarts aan uw werkgever over het verzuim binnen de organisatie of over de arbeidsomstandigheden? Dan is het gebruik van het BSN niet noodzakelijk. Uw werkgever mag het BSN van de medewerkers dan niet doorgeven aan de arbodienst of bedrijfsarts.

Nee, dat mag niet. Als uw werkgever een toegangscontrole wil uitvoeren, dan kan dat ook op een andere manier. De persoon bij de receptie kan u bijvoorbeeld vragen om uw identiteitsbewijs te laten zien.

Ja, dat mag. Het moet daarbij wel gaan om een gesprek waarin u een concrete vraag heeft over uw persoonlijke situatie. Stelt u alleen een algemene vraag, bijvoorbeeld wat het rekeningnummer van DUO is? Dan mag DUO niet naar uw burgerservicenummer (BSN) vragen.

Ja, dat mag. Belt u naar de Belastingtelefoon, dan zult u meestal een concrete vraag hebben over uw persoonlijke situatie. In dat geval mag de Belastingdienst naar uw burgerservicenummer (BSN) vragen.

De gemeente mag uw burgerservicenummer (BSN) niet gebruiken als briefkenmerk of dossiernummer. De gemeente mag u ook niet vragen om standaard uw BSN te vermelden in brieven die u naar de gemeente stuurt. Daarvoor is het BSN niet bedoeld.

Vaak is het niet nodig dat de gemeente uw BSN opneemt in aan u gerichte brieven. En dan mag het ook niet.

Wel kan de gemeente u vragen uw BSN te vermelden bij bepaalde verzoeken of vragen aan de gemeente. Maar dat mag alleen als zo’n verzoek of vraag gaat over uw persoonlijke situatie.

Heeft u een algemene vraag aan de gemeente, bijvoorbeeld over afval? Dan hoeft u uw BSN niet te vermelden.

Ja, dat mag. Het Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen (CBR) voert namens het ministerie van Infrastructuur en Milieu een overheidstaak uit op het gebied van verkeersveiligheid. Die taak is het beoordelen van de rijvaardigheid en medische geschiktheid van bestuurders en de vakbekwaamheid van professionals in transport en logistiek. Het CBR mag uw burgerservicenummer (BSN) gebruiken om die taak uit te voeren.

Krijgt u hulp van een vrijwilligersorganisatie? Bijvoorbeeld juridische bijstand? Dan mag deze organisatie uw burgerservicenummer (BSN) verwerken als dat noodzakelijk is.

Bijvoorbeeld als de organisatie namens u (in de vorm van een volmacht) uw belastingaangifte doet of een bezwaarschrift indient. De organisatie mag dan voor dit specifieke doel uw BSN verwerken.

Grondslag AVG

Als vrijwilligersorganisatie kunt u de verwerking van het BSN baseren op de grondslag ‘noodzakelijk voor de uitvoering van een overeenkomst’ (artikel 6, eerste lid, aanhef en onder b AVG). 

Uw cliënt gaat namelijk een overeenkomst aan met uw organisatie om gratis juridische bijstand te krijgen. Om deze dienst te verlenen kunt u het BSN van uw cliënt nodig hebben.

Ja, dat mag. Organisaties buiten de overheid mogen uw burgerservicenummer (BSN) gebruiken als dat wettelijk is bepaald. Voor financiële ondernemingen​ geldt dat zij verplicht zijn uw BSN te gebruiken op grond van de Algemene wet inzake rijksbelastingen en het depositogarantiestelsel.

Algemene wet inzake rijksbelastingen

Uw bank is als financiële onderneming op grond van de Algemene wet inzake rijksbelastingen verplicht om jaarlijks informatie aan de Belastingdienst door te geven.

Het gaat om informatie over uw vermogen, ontvangen en/of betaalde rente of lopende leningen. Uw bank moet daarbij uw BSN vermelden. 

De Belastingdienst gebruikt de gegevens bijvoorbeeld om belasting te heffen en bij de vooringevulde aangifte.

Depositogarantiestelsel

Ook moet uw bank uw BSN doorgeven aan De Nederlandse Bank (DNB). Financiële ondernemingen zijn namelijk verplicht om gegevens van hun rekeninghouders, waaronder het BSN, te delen met DNB voor het depositogarantiestelsel.

Gaat uw bank failliet? Dan gebruikt DNB uw gegevens om het geld aan u uit te keren waar u volgens het depositogarantiestelsel recht op heeft.

Nee. Als u nog geen klant bent, mag de aanbieder van een financieel product of een financiële dienst​ niet om uw BSN vragen.

Moet wettelijk bepaald zijn

Het BSN is in de eerste plaats bedoeld voor het contact tussen u als burger en de overheid. Organisaties buiten de overheid mogen uw BSN alleen gebruiken als dat wettelijk is bepaald. En alleen voor het specifieke doel dat in de wet staat omschreven.

Alléén als u klant bent, kan een aanbieder van een financieel product of een financiële dienst wettelijk verplicht zijn om uw BSN te verwerken.

Die wettelijke verplichting geldt níet in de offertefase. Dus zolang u het aanbod in de offerte nog niet heeft geaccepteerd, en dus nog geen klant bent, mag de aanbieder uw BSN in geen enkel geval verwerken. Zelfs niet als u daarvoor toestemming geeft. 

Tussenpersonen

Bij het aanvragen van offertes voor een financieel product of financiële dienst kunt u gebruik maken van een tussenpersoon. Bijvoorbeeld als u een hypotheekverstrekker zoekt. Ook deze tussenpersoon mag in de offertefase uw BSN niet vragen.

Nee, tenzij u een aanbod voor een financieel product of een financiële dienst​ heeft geaccepteerd en de tussenpersoon hierbij in uw opdracht bemiddelt.

In alle andere gevallen mag een tussenpersoon uw BSN niet verwerken. Zelfs niet als u daarvoor toestemming geeft.

Moet wettelijk bepaald zijn

Tussenpersonen kunnen in uw opdracht bemiddelen tussen u en aanbieders van financiële producten en diensten. Dit met als doel een overeenkomst af te sluiten.

Zo’n tussenpersoon mag uw BSN alleen verwerken als dit ‘noodzakelijk is voor het verrichten van een rechtshandeling’ in uw opdracht.

Dit geldt wanneer u klant wordt en een product of dienst afneemt waarbij de aanbieder verplicht is het BSN bij de Belastingdienst op te geven, op grond van onder andere de Algemene wet inzake rijksbelastingen. 

Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer u een hypotheek afsluit bij een bank.

Rechtmatigheid aantonen

Een tussenpersoon moet altijd kunnen aantonen dat hij uw BSN rechtmatig verwerkt.

Ja, u moet uw burgerservicenummer (BSN) doorgeven als u een woning huurt en huurtoeslag wilt aanvragen. De Belastingdienst kan zo controleren of u recht heeft op huurtoeslag.

Wettelijke verplichting

Uw verhuurder moet informatie doorgeven aan de Belastingdienst, zoals de huurprijs van uw woning. Uw verhuurder moet daarbij uw BSN vermelden. Dit is wettelijk bepaald.

Meer informatie huurtoeslag

De Belastingdienst zorgt dat mensen die daar recht op hebben huurtoeslag krijgen. Meer informatie vindt u onder Huurtoeslag op de website van de Belastingdienst.

Ja, dat bent u verplicht als de kinderopvang of peuteropvang in een geregistreerd kinderdagverblijf is en u kinderopvangtoeslag wilt aanvragen.

Controle kinderopvangtoeslag

Gaat uw kind naar een geregistreerd kinderdagverblijf, dan kunt u kinderopvangtoeslag krijgen. Kinderopvangorganisaties moeten daarom het burgerservicenummer (BSN) van u en van uw kind in hun administratie opnemen. Vervolgens controleert de Belastingdienst elk jaar of de kinderopvangtoeslag die u heeft gekregen klopt met het aantal uur kinderopvang dat u daadwerkelijk heeft gebruikt.

Geen geregistreerd kinderdagverblijf

Gaat uw kind naar kinderopvang of peuteropvang buiten een geregistreerd kinderdagverblijf? Dan heeft u geen recht heeft op kinderopvangtoeslag. De kinderopvangorganisatie mag dan niet naar uw BSN en dat van uw kind vragen.

Register kinder- en peuteropvang

Op de website van het Landelijk Register Kinderopvang (LRK) kunt u zien welke kinderopvangorganisaties door gemeenten zijn geregistreerd na een inspectie door de GGD.

Meer informatie kinderopvangtoeslag

De Belastingdienst zorgt dat mensen die daar recht op hebben kinderopvangtoeslag krijgen.