AP adviseert over preventieve schuldhulpverlening door gemeenten

Thema's:
Gemeenten
Inkomen en kredietwaardigheid

Gemeenten zien dat mensen met schulden vaak lang wachten voor ze om hulp vragen. Daarom wil het kabinet dat gemeenten voortaan eerder hulp kunnen bieden, al zodra iemand betalingsachterstanden heeft. Een wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening moet dit mogelijk maken. De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft geadviseerd over dit wetsvoorstel.

Het plan is dat gemeenten mensen ongevraagd gaan benaderen. Dit kan inbreuk maken op hun privacy. Net als de uitwisseling van gegevens die hieraan voorafgaat.

Mensen met schulden helpen is een belangrijke taak van de gemeente. Maar dit moet wel met respect voor de privacy van deze mensen gebeuren. De AP is er daarom zeer over te spreken dat de preventieve schuldhulpverlening nu wettelijk wordt geregeld. Zodat voor iedereen duidelijk is wat wel en niet mag.

De AP adviseert om het voorstel wel op een aantal punten aan te passen, zodat het volledig voldoet aan de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

Melden van huurachterstanden

Onderdeel van het voorstel is dat verhuurders bepaalde betalingsachterstanden van huurders melden aan de gemeente. De AP wijst erop dat dit niet zomaar mag. Gegevens uitwisselen mag alleen om een reden (grondslag) die in de AVG staat.

Een van die grondslagen is toestemming. Maar in dit geval is dat geen goede grondslag, aldus de AP. Mensen moeten namelijk vrij zijn om toestemming te geven of te weigeren. Hierbij kan dat niet. Veel huurders zijn namelijk afhankelijk van een woningcorporatie om betaalbare woonruimte te krijgen.

De AP adviseert daarom de grondslag voor het melden van betalingsachterstanden aan de gemeente uitdrukkelijk te benoemen.

Risicomodellen

Risicomodellen zijn een methode van schuldhulpverlening. Hierbij proberen gemeenten op basis van (het combineren van) beschikbare gegevens (zoals gegevens over risicogroepen, -factoren, -indicatoren of -profielen) mensen in beeld te krijgen met een (dreigende) schuldsituatie.

Volgens de toelichting bij het wetsvoorstel gaat het bij risicomodellen om statistieken en zijn de gegevens niet herleidbaar tot individuen. De AP wijst erop dat gepseudonimiseerde of geanonimiseerde gegevens met nieuwe technieken vaak wél tot individuen te herleiden zijn. De AP adviseert hierop in te gaan.

Gezondheidsgegevens

In het voorstel staat dat het college van B&W bevoegd is om bij schuldhulpverlening gegevens over iemands gezondheid te verwerken.

De toelichting gaat niet in op de aard van deze gegevens. En ook niet op de vraag hoe het dan zit met het medisch beroepsgeheim. Moet dat worden doorbroken? En zo ja, wat is de noodzaak daarvoor? De AP adviseert om alsnog op deze vragen in te gaan.

Privacywaarborgen

In de toelichting staan verschillende privacywaarborgen genoemd die niet in het voorstel zelf terug te vinden zijn. Volgens de toelichting kunnen deze eventueel worden geregeld op een lager niveau (de regering of minister).

De AP wijst erop dat belangrijke privacywaarborgen in de wet zelf moeten worden opgenomen.

Terugkoppeling aan schuldeisers

Schuldeisers zullen willen weten hoe het schuldhulptraject verloopt. Volgens de AP is dit in het wetsvoorstel of in de toelichting niet genoemd. De AP adviseert hierop in te gaan.

""
Publicaties

Advies wijziging Wet gemeentelijke schuldhulpverlening

Lees ook

Bekijk alle actualiteit