Check: verwerkt u met drones persoonsgegevens?

Voorbeeld: drone verwerkt geen persoonsgegevens

De politie registreert door middel van een drone hoe een mensenmassa zich verplaatst tijdens een evenement in het centrum van een stad. De camera filmt van dusdanige hoogte, zonder in te zoomen, dat de mensen niet herkenbaar in beeld worden gebracht. De mensen zijn ook niet op een andere manier te identificeren, bijvoorbeeld door hun kleding. Er worden in dit geval geen persoonsgegevens verwerkt.

Voorbeeld: drone verwerkt wel persoonsgegevens

Een drone filmt de huizen in een woonwijk. De beelden van de huizen zullen meestal (indirect) tot personen te herleiden zijn, ook als een bewoner niet gefilmd wordt. De drone-operator (piloot) weet immers in principe waar de drone vliegt en opnames maakt (locatiegegevens). Vaak worden de locatiegegevens ook expliciet door de drone geregistreerd. Door middel van de camerabeelden en locatiegegevens is relatief gemakkelijk te achterhalen wie de bewoners zijn van de betreffende huizen. Er worden in dit geval persoonsgegevens verwerkt.

Voorbeeld: het gebruik van drones is ongerechtvaardigd

Een eigenaar van een fabriek controleert de binnenkant van de schoorstenen van de fabriek met een camera die is bevestigd aan een drone. De camera maakt tijdens de gehele vlucht video-opnames. Hierdoor komen ook mensen in beeld. Het is in dit geval voor het doel - de controle van de schoorstenen - niet noodzakelijk dat tijdens de gehele vlucht video-opnames worden gemaakt. Het zou voldoende zijn om alleen video-opnames te maken op het moment dat de drone zich boven en in de schoorstenen bevindt. Dat voorkomt dat mensen onnodig in beeld komen.

Voorbeeld: geen grondslag

Een gemeente wil cameratoezicht door middel van drones inzetten om de openbare orde te handhaven. De gemeenteraad heeft de burgemeester daarvoor echter niet bij verordening de bevoegdheid gegeven, zoals voorgeschreven in artikel 151c van de Gemeentewet. De burgemeester kan het cameratoezicht dus niet inzetten.

Voorbeeld: onjuiste grondslag

Een gemeente filmt met een cameradrone de ingang van het gemeentehuis ter beveiliging van de bezoekers en het gebouw. De grondslag voor dit cameratoezicht baseert de gemeente op artikel 151c Gemeentewet. Op grond van dit artikel mag echter alleen cameratoezicht worden ingezet op openbare plaatsen ter handhaving van de openbare orde en niet ter beveiliging van eigen gebouwen en de bezoekers daarvan. De gemeente heeft daarom het cameratoezicht gebaseerd op een onjuiste wettelijke  grondslag.

Voorbeeld: wel veilig, niet AVG-proof

Iemand wil als particulier met een drone boven een woonwijk vliegen en opnames maken. Volgens de regelgeving voor de luchtvaart is het niet verboden om met een drone boven een woonwijk te vliegen, als de drone lichter is dan 900 gram. Volgens de luchtvaartregelgeving is dat veilig genoeg. Maar als het gaat om de privacy van mensen, geldt naast die regelgeving ook de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG). Hoe zwaar of licht de drone is, maakt daarbij niet uit.

De AVG schrijft voor dat mensen geïnformeerd moeten worden dat de drone hen mogelijk filmt. En dat mensen niet herkenbaar in beeld mogen komen zonder hun toestemming. In de praktijk zal het dan ook lastig zijn om in deze situatie aan de AVG te voldoen.

Maakt de drone geen opnames? Dat is voor mensen in de woonwijk waarschijnlijk lastig te zien. Voor hen zal het al snel voelen alsof hun privacy wordt aangetast. Dat geldt ook als de drone wel opnames maakt, maar mensen worden ‘geblurd’. Het is aan te raden om hier rekening mee te houden en misverstanden te voorkomen.