Cameratoezicht op openbare plaatsen
Op straat hangen vaak camera’s. Bijvoorbeeld in uitgaansgebieden. Gemeenten mogen daar met camera’s toezicht houden. Vervolgens mag de politie de beelden bekijken en gebruiken. Dat gemeenten en de politie dit mogen, staat in de wet. Bedrijven en particulieren mogen niet zomaar filmen op openbare plaatsen.
Informatie voor professionals
Bent u professional en op zoek naar informatie over hoe cameratoezicht in de openbare ruimte wettelijk is geregeld? Bijvoorbeeld wie de verwerkingsverantwoordelijke is? Lees dan verder bij Vragen over cameratoezicht op openbare plaatsen.
Regulier cameratoezicht door gemeente en politie
De gemeente mag camera’s ophangen om toezicht te houden op openbare plaatsen ter handhaving van de openbare orde. De politie mag de beelden van de camera’s bekijken om te controleren of alles rustig en veilig verloopt op de plekken waar de camera’s staan of hangen. Gebeurt er iets, zoals een vechtpartij? Dan mag de politie de beelden ook gebruiken om de daders op te sporen.
De gemeente beslist over de inzet van het reguliere cameratoezicht, maar de politie is verwerkingsverantwoordelijke voor de verwerking van de camerabeelden. Er zijn wel voorwaarden waar de gemeente en de politie zich aan moeten houden.
Incidenteel cameratoezicht door politie
De politie kan ook incidenteel en kortstondig (mobiel) cameratoezicht inzetten als daarvoor een concrete aanleiding bestaat. Bijvoorbeeld bij een risicowedstrijd in het betaalde voetbal, een demonstratie of (dreigende) rellen.
Mobiel of flexibel cameratoezicht
De gemeente en de politie mogen verplaatsbare of mobiele camera’s inzetten voor het toezicht. Zoals drones, camera’s op een verplaatsbare mast of op een rijdende auto. Ook hiervoor gelden voorwaarden. Het is extra belangrijk dat mensen goed worden geïnformeerd over het cameratoezicht, omdat ze het niet altijd verwachten of opmerken.
Camera's in reclamezuilen
Bedrijven mogen niet zomaar op openbare plaatsen voorbijgangers filmen met camera's in reclamezuilen of billboards. Wilt u als bedrijf weten wat de regels zijn? Zie dan: Mag ik als bedrijf volgens de AVG camera’s in reclamezuilen gebruiken?
Camera’s van particulieren
Mensen kunnen goede redenen hebben om een camera op te hangen bij hun huis, zoals een beveiligingscamera of een videodeurbel. Dat is ook niet verboden. Maar zij mogen daarbij de openbare weg in principe niet filmen. Zie verder: Camera's bij huis en bij de buren.
Bekijk binnen het onderwerp Cameratoezicht op openbare plaatsen
Nieuws
-
Nieuwsbericht / 21 december 2022Boete voor ontbreken risicoanalyse camera-auto’s Rotterdam
-
Persbericht / 21 juni 2021Privacytoezichthouders pleiten voor verbod op gezichtsherkenning
-
Nieuwsbericht / 18 juli 2019Guidelines over cameratoezicht open voor consultatie
Alle antwoorden op mijn vragenVragen over cameratoezicht op openbare plaatsen
-
Moet ik als gemeente een DPIA uitvoeren als ik cameratoezicht wil inzetten in het gemeentehuis?
Wilt u als gemeente camera’s ophangen in het voor het publiek toegankelijke deel van uw gemeentehuis? Met als doel uw eigendommen, bezoekers en personeel te beschermen? En wilt u deze camera’s langere tijd of structureel gebruiken? Dan moet u eerst een data protection impact assessment (DPIA) uitvoeren.
DPIA bij cameratoezicht
De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft een lijst opgesteld met verwerkingen waarvoor een DPIA verplicht is.
Een van de genoemde verwerkingen is cameratoezicht. Het gaat dan om camera’s, webcams of drones die worden gebruikt voor grootschalige verwerkingen en/of stelselmatige monitoring van openbaar toegankelijke ruimten.
Cameratoezicht in gemeentehuis
Wanneer u als gemeente camera’s wilt ophangen in uw gemeentehuis, verwerkt u waarschijnlijk op grote schaal persoonsgegevens.
Bovendien zal uw cameratoezicht al snel neerkomen op stelselmatige monitoring. Hiervan is sprake als u de camera’s structureel of gedurende een langere periode inzet.
Tot slot is het voor het publiek toegankelijke deel van een gemeentehuis een openbaar toegankelijke ruimte. Mensen zijn namelijk in het algemeen vrij om hier in en uit te lopen.
Cameratoezicht op werkplek
Let op: wilt u als gemeente (ook) cameratoezicht inzetten op de werkplekken van uw medewerkers? Ook dan moet u eerst een DPIA uitvoeren. Voor meer informatie, zie: Cameratoezicht op de werkplek.
Alle antwoorden op mijn vragenVragen over camera's in reclamezuilen
-
Hoe weet ik dat ik als voorbijganger wordt gefilmd door een camera in een reclamezuil en mag dit zomaar?
Dat kunt u als voorbijganger niet weten, maar dit mag niet zomaar. U moet toestemming geven voordat camera’s van reclamezuilen u in de openbare ruimte mogen filmen.
Die toestemming moet u vrij kunnen geven en specifiek zijn. De informatie die u krijgt moet helder en begrijpelijk zijn. Het moet duidelijk zijn voor welke gegevens je toestemming geeft en voor welk specifieke doel de gegevens worden gebruikt door de adverteerder.
Een beeldscherm-exploitant kan dit bijvoorbeeld doen door u via een QR-code of een app toestemming te vragen, waarna de camera pas inschakelt.
-
Mag ik als bedrijf volgens de AVG camera's in reclamezuilen gebruiken?
Het observeren van mensen via camera’s in reclamezuilen mag alleen onder bepaalde voorwaarden.
Beeldscherm-exploitanten gebruiken camera’s in reclamezuilen om bijvoorbeeld mensen te tellen of om advertenties af te stemmen op kenmerken van de voorbijganger.
Verwerking persoonsgegevens
Als camera's worden gebruikt voor observatie in digitale billboards, zal meestal sprake zijn van een verwerking van persoonsgegevens, aangezien personen vaak herkenbaar in beeld worden gebracht.
Het is bijna nooit zo dat bij cameratoezicht geen persoonsgegevens worden verwerkt. Dat is alleen het geval wanneer de camera heel lage kwaliteit infraroodbeelden maakt, waarmee het absoluut niet mogelijk is om mensen herkenbaar in beeld te brengen. In dat geval kunnen de camera’s alleen mensen ‘tellen’.
Als mensen herkenbaar in beeld komen, is er sprake van een verwerking van persoonsgegevens. Dat betekent dat de AVG van toepassing is. Dat is zeker het geval wanneer camera’s speciaal de kenmerken van de voorbijganger registreren, om bijvoorbeeld iemand die een bril draagt een passende advertentie te laten zien.
Toestemming
De beeldscherm-exploitant moet een grondslag hebben om persoonsgegevens te mogen verwerken. Uitzonderingen daargelaten, is de grondslag ‘toestemming’ de meest kansrijke grondslag volgens de normuitleg van de AP.
Die toestemming moet vrij gegeven worden en specifiek zijn. Het moet duidelijk zijn voor welke gegevens iemand toestemming geeft en voor welk specifieke doel de gegevens worden gebruikt door de adverteerder.
Een beeldscherm-exploitant kan dit bijvoorbeeld doen door een voorbijganger via een tussenstap met een QR-code of een app toestemming te vragen waarna de camera pas inschakelt.
Normuitleg
De AP heeft in een brief aan de branche de regels in de privacywetgeving voor het verwerken van persoonsgegevens via camera’s in reclamezuilen uitgelegd. De branche kan met deze normuitleg kijken of hun manier van werken voldoet aan de eisen of dat ze deze moet aanpassen.
-
Kan ik als bedrijf bij het gebruik van camera's in reclamezuilen mij beroepen op de grondslag gerechtvaardigd belang?
Ja, dat kan. Maar een private partij die werkt in de openbare ruimte, niet zijnde in privaat eigendom, zal niet snel de grondslag gerechtvaardigd belang kunnen hebben.
Bij de gegevensverwerking door reclamezuilen met camera’s in de openbare ruimte gaat het bijvoorbeeld niet om het beschermen van het private eigendom. Als dat wel het geval is, zou nagegaan kunnen worden of een beroep op gerechtvaardigd belang aan de orde kan zijn.
U kunt voor de verwerking van persoonsgegevens via camera's in reclamezuilen vrijwel alleen een geslaagd beroep doen op de grondslag toestemming.
-
Kan ik als bedrijf bij het gebruik van camera's in reclamezuilen mij beroepen op de grondslag uitvoering overeenkomst?
Als u persoonsgegevens verwerkt via camera's in reclamezuilen kunt u zich in theorie beroepen op de grondslag uitvoering overeenkomst. Bijvoorbeeld in het geval wanneer een betrokkene een app installeert met informatie over winkelvoorzieningen in een bepaald gebied.
De betrokkene moet dan via de app wel eerst toestemming geven om zijn of haar locatiegegevens te gebruiken. Daarbij moet het duidelijk zijn dat die gegevens verwerkt worden om gerichte aanbiedingen op de reclamezuil te tonen als de betrokkene daar langsloopt.
Publicaties
- Besluit / 21 december 2022DownloadenPDFBesluit boete mobiele camera-auto's Rotterdam
- Rapport / 21 december 2022DownloadenPDFOnderzoeksrapport mobiele camera-auto's Rotterdam