AP: ongevraagd doorgeven persoonsgegevens aan kerken moet stoppen
De overheid moet kerken niet meer zomaar persoonsgegevens van kerkleden doorsturen uit de administratie van de overheid, de Basisregistratie Personen (BRP). Dat stelt de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) in een advies aan het kabinet.
Op dit moment geeft de overheid gegevens over bijvoorbeeld een verhuizing of huwelijk van kerkleden automatisch door aan de kerken, via de Stichting Interkerkelijke Ledenadministratie (SILA). Het kabinet wil de regels tijdelijk wijzigen als experiment.
De overheid vraagt dan bij nieuwe kerkleden toestemming voor het doorgeven van hun persoonsgegevens. Maar voor mensen die al lid zijn van een kerk, geldt dat niet. De overheid blijft volgens het voorstel nog steeds hun persoonsgegevens ongevraagd doorgeven aan de kerken.
Geen groot maatschappelijk belang
De AP concludeert in het wetgevingsadvies over het experiment dat het zonder toestemming doorgeven van persoonsgegevens uit de BRP aan kerken niet mag. En dat dit geldt voor alle kerkleden, dus ook voor mensen die al langer lid zijn van een kerk.
Organisaties krijgen toegang tot de BRP voor bepaalde overheidstaken of als zij een groot maatschappelijk belang dienen. "Dat is handig en belangrijk" zegt AP-voorzitter Aleid Wolfsen. "Een gemeente kan die gegevens nodig hebben als je een nieuw paspoort aanvraagt. Een pensioenfonds moet het ook weten als jij verhuist, zodat jij je pensioen blijft ontvangen. Maar kerken horen wat ons betreft niet in dit rijtje thuis."
Het doorgeven van persoonsgegevens uit de BRP aan de kerken dient namelijk geen algemeen belang en is niet noodzakelijk. Daarom strookt het niet met de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en moet het stoppen, stelt de AP.
Onvoldoende onderbouwd
De voorganger van de AP, het College bescherming persoonsgegevens, concludeerde al in 2013 dat de gegevensverstrekking aan SILA onvoldoende onderbouwd is. De Raad van State deed dit ook. En in 2016 stemde een meerderheid van de Tweede Kamer vóór een motie die het kabinet opriep te stoppen met de automatische verstrekking van persoonsgegevens aan kerken.
Baas over eigen gegevens
Wolfsen: "Het wordt nu echt tijd om deze onrechtmatige gegevensverstrekking te stoppen. Mensen moeten zo veel mogelijk de baas zijn over hun eigen gegevens. Kerkleden moeten zelf kunnen beslissen of zij willen dat de kerk weet waar zij wonen en of ze getrouwd zijn."
Mocht de overheid graag persoonsgegevens willen blijven doorgeven aan SILA en daarvoor toestemming willen vragen aan kerkleden, dan moet de overheid wel kunnen aantonen dat mensen zich niet gedwongen voelen om toe te stemmen. Dit omdat mensen afhankelijk zijn van de overheid. En in sommige gevallen niet 'nee' durven te zeggen als de overheid ze iets vraagt, aldus de AP.
Bij SILA zijn aangesloten: de Protestantse Kerk Nederland, de Rooms-Katholieke Kerk, de Algemene Doopsgezinde Sociëteit, de Oud-Katholieke Kerk van Nederland, de Vrij-Katholieke Kerk, de Nieuw-Apostolische Kerk en het Leger des Heils. Het gaat in totaal om ongeveer 5 miljoen kerkleden.
